special: cadeaus nu eigenlijk? Het is je waarschijnlijk al opgevallen dat in onze omliggende landen (Nederland uitgezonderd) Sinterklaas amper gekend is en een stuk minder fel gevierd wordt. En als het al een feest krijgt, dan wijkt het erg af van wat we in de Lage Landen doen. Nochtans vindt het kinderfeest rond Sint-Nicolaas zijn oorsprong niet in deze contreien. Historisch gezien is Sinterklaas zelfs een Byzantijn. Hij is gebaseerd op de Oosterse kerkheilige en bisschop Nicolaas van Myra, dat in het huidige Turkije ligt. Nicolaas van Myra stierf op 6 december 342 en is eigenlijk de patroonheilige van de zeevaarders. Zijn reputatie als kindervriend dankt hij aan een reeks opmerkelijke daden. In stukken gesneden Zo zou Nicolaas van Myra in zijn jonge jaren het leven van een kind in bad gered hebben en gaf hij geschenken aan drie arme dochters die zo wel konden trouwen. Het bekendste verhaal heeft een gruwelijk kantje. Drie kinderen werden door een slechte herbergier gedood en in stukken gesneden, maar Nicolaas bracht de stukken bij elkaar en de kinderen terug tot leven. Welk verhaal je ook volgt, de man was duidelijk een kindervriend. Als in de middeleeuwen op 6 december traditioneel een kinderbisschop voor één dag gekozen werd, dan keek Sinterklaas vanuit de hemel mee. Heel wat van de tradities die wij kennen (speculaas, schoen zetten en liedjes) gaan terug naar dat middeleeuwse feest. De Sint en zijn Pieten - zoals we hem vandaag kennen - werden vormgegeven door een Nederlandse onderwijzer in de eerste helft van de negentiende eeuw. Dat verklaart wellicht waarom Sinterklaas zich ook met de opvoeding van zijn publiek bezighoudt. De fi nale kers op de spreekwoordelijke taart kwam er na de Tweede Wereldoorlog, waarbij zowel de fi guur van Sinterklaas als de pakjesavond(en) hun fi nale vorm kregen. Hoe dan ook, met Sinterklaas vieren we één van onze oudste feesten, dat bijna tweeduizend jaar teruggaat in de tijd. En dat mag iedereen weten. Geen betere manier om je jongste spruiten in Sinterklaas-modus te krijgen dan een aangedikte versie van het verhaal rond Sint-Nicolaas versus De Slechte Herbergier! Met dank aan Net zoals Sinterklaas de maand opent om vervolgens met zijn lege stoomboot terug richting Spanje te varen, sluit een ander vrolijk mannetje de maand af. Ook een lange baard, ook een formidabele rode outfi t, helpers plus allerschattigste dieren, maar toch een compleet ander verhaal. Wist je - bijvoorbeeld - dat de Kerstman in de Lage Landen nog maar heel kort actief is? Meer nog, de eerste offi ciële intrede van de Kerstman was pas in 2006! Als je het ontstaan van de Kerstman in kaart brengt, dan wordt duidelijk dat die eigenlijk gebaseerd is op een oude traditie die de eerste Nederlandse kolonisten meenamen naar Noord-Amerika. En dat was - je raadt het al - Sinterklaas! De Kerstman, of Santa Claus, werd vormgegeven in de negentiende eeuw door een reeks Amerikaanse schrijvers, dichters en illustrators. Maar de echte doorbraak van de man met de negen rendieren kwam er in 1930, toen Coca-Cola een reeks illustraties liet maken voor een reclamecampagne rond Kerstmis. Daar werd defi nitief het uiterlijk van de Kerstman en zijn populariteit vastgepend. Geef iets waardevols Meer dan voldoende stof voor enkele straffe verhalen, maar genoeg geschiedenis nu. Laten we eens inzoomen op de feesten en bijhorende geschenken zelf. Zo merk je meteen dat Sinterklaas en het kerstfeest toch ook wel heel verschillende feesten zijn. Sinterklaas is een exclusief kinderfeest. Weken voor de Heilige Man zijn intrede maakt, werken jongens en meisjes aan de meest vertederende brieven waarin ze meteen hun verlanglijstje voor dat jaar proberen duidelijk te maken. Brieven die vaak gebaseerd zijn op winkelfolders die in deze periode werkelijk verslonden worden. ▶ Sinternationaal Sinterklaas mag dan vooral een product uit de Lage Landen zijn, dat betekent niet dat de Goedheiligman elders niet verschijnt. In Noord-Frankrijk heet zijn hulpje 'Père Fouettard', wat 'zweepvader' betekent. Het is niemand minder dan De Slechte Herbergier, die berouw heeft getoond en nu de Sint helpt. In Tsjechië gaat Sinterklaas met de duivel en een engel zingend van deur tot deur, en krijgt hij snoepgoed. In Oostenrijk heet Sinterklaas Nicolo en krijgt hij hulp van kleine duiveltjes. In steden in Duitsland en het noorden van Nederland verkleedt de Sint zich als een demon die de kindjes de hele dag schrik aanjaagt. Geef ons dan maar de brave Sint! 5 Pagina 4

Pagina 6

Heeft u een publicatie, onlinemag of internet uitgaven? Gebruik Online Touch: onderwijscatalogus naar een digitale publicatie omzetten.

Special December 2012 Lees publicatie 1Home